Oyun Terapi Odası ve Oyun Terapisi Oyuncakları Nasıl Olmalı?

Oyun terapisi oyuncakları ile donatılmış bir oyun odası, oyun terapisinin daha etkili olmasını sağlar. Hem profesyoneller hem de evde oyun terapisi uygulamak isteyen ebeveynler için oyun terapi odası ve oyun terapisi oyuncakları hakkında bilgiler paylaştık.

Bir çocuğun oynadığı oyun ve oyunda kullandığı oyuncaklar çocuğun psikososyal gelişiminin göstergesidir. Oyun, çocuğun iç dünyasını yansıtan bir araçtır. Bu nedenle oyun terapisi çocuk sağlığı uzmanları tarafından çok sık kullanılan bir terapi türüdür. Bu terapi türünün amacına ulaşıp fayda sağlayabilmesinde etkili olan unsurlardan biri de oyun terapi odası olarak kullanılan odadır.

Oyun Terapi Odası Nasıl Olmalı?

Oyun terapi odasına dair çok merak edilen “nasıl” sorusunun spesifik bir yanıtı yoktur. Esasında bir oyun terapistinin çantasından çıkaracağı birkaç oyuncak da oyun terapisi için yeterli olabilecektir. Bununla birlikte yazımızın başında da belirttiğimiz gibi oyun terapisine sahne olacak odanın doğru şekilde dizayn edilmiş olması terapinin faydalı olmasında etkilidir.

Alandaki otoritelerin oyun odasına ilişkin fikir birliğine varamadığı konu odada pencere olup olmayacağıdır. Kuramcıların bazıları odada pencere bulunmasının terapiyi etkileyebileceği düşüncesiyle pencere olmaması gerektiğini, varsa da perdeyle kapatılması gerektiğini savunur. Bu konuda bir netlik olmamakla birlikte oyun terapisinde çocuğun kullanabileceği oyuncaklar ve oda konusunda uzlaşılmıştır. Bu özellikleri şöyle sıralayabiliriz:

• Bazı oyun terapisi türlerinde odaya ebeveynlerin de girerek sürece dahil olması olasıdır. Bu nedenle oda geniş olmalıdır.
• Odada gereğinden fazla oyuncak ve oyuncak dolabı olmamalıdır. Aksi halde hareketli oyunlar oynanması mümkün olmayacak veya zor olacaktır.
• Dolaplar devrilmeye karşı emniyetli olmalıdır.
• Dolapların kenarları sivri olmamalı. Bunun için sivri köşe koruyucu silikon kullanılabilir.
• Oyun odasında bulunan araç gereçler kolay temizlenebilir olmalıdır.
• Açık elektrik alanı veya kablo bulunmamalıdır. Prizler için priz koruma kilidi kullanılabilir.
• Oda iyi aydınlatılmış olmalıdır. Işık kaynağının titreşim oluşturmaması da önemlidir.
• Oyuncaklar çocuğun rahatlıkla uzanıp alabileceği seviyede olmalıdır.
• Lavabo, tuvalet bulunmalı.
• Oyuncaklar mümkün olduğunca dayanıklı olmalıdır.

Oyun Terapi Odası Malzemeleri Nelerdir?

Oyun odasında bulunan her malzeme çocukların kendilerini anlatmasında yardımcı olabilir. Oyun terapisti ve çocuk arasında ya da ebeveyn ile çocuk arasında terapötik bağ kurulması odadaki malzemelerle mümkün olur. Oyun odası için gerekli malzemeler oyuncak dolabı, oyuncak, oyun halısı, oyun matı gibi araç ve gereçlerdir.

Terapist çocuğun dilini çocuğun kullandığı oyuncaklarla çözebilir. Bu noktada önemli olan oyuncakların çocuğun yaşına ve gelişimine uygun olmasıdır. Terapist çocuğun ilgi duyabileceği ve duygu ve düşüncelerini yansıtabileceği oyuncakları kendisi seçer. Elbette bu süreçte oyun terapi odası malzemeleri arasında hangisinin kullanılacağına çocuklar karar vermelidir. Önemli olan doğru oyuncağın mevcut olmasıdır.

Çocuklar oyun terapisinde yaratıcılığını da göstererek söyleyemediklerini ifade eder. Mekanik oyuncaklar yaratıcı oyun geliştirmenin önüne geçer. Bu nedenle mekanik oyuncaklara oyun terapi odasında yer vermek doğru değildir. Karmaşık bulmaca ve yapboz oyunları çocukların kendisini yetersiz hissetmesine sebebiyet verebileceğinden bu tür zorlayıcı oyuncaklara yer vermek de doğru değildir.

Çocukların kendilerini ifade etmelerini sağlamak üzere kullanılabilecek oyun odası oyuncakları şunlardır:

• İçinde eşyalar da bulunan bir bebek evi
• Biberon gibi bebek bakım oyuncakları
• Oyuncak askerler ve askerlik malzemeleri
• Büyük bir bez bebek
• Oyuncak hayvanlar
• Çocuk aktivite masası ve sandalyesi
• Kukla
• Oyun terapisi kumu ve kum tepsisi
• Parmak boyası
• Kil
• Temizlik arabası gibi oyuncak temizlik eşyaları
• İnsan, ev, hayvan ve nesne resimleri

“Oyun Terapisi İlişki Sanatı” gibi alanda değerli kitaplar kaleme almış olan Garry L. Landreth oyun odası çantasında yukarıda bahsettiğimiz malzemelere ek olarak şu malzemelerin bulunmasını önermiştir:

• İp ve oyuncak takılar
• Araba, uçak gibi taşıt oyuncakları
• Kelepçe
• Dart silahı
• Soyguncu maskesi
• Bükülebilir belirsiz figürler
• Plastik tabak ve bardaklar
• Dondurma çubukları
• Koli bandı
• Keskin olmayan makas

Evde Oyun Odası Hazırlama

Oyun terapisinin çocuk merkezli oyun terapisi ve aile terapisinin birleşimiyle ortaya çıkan filial oyun terapisi türünde ebeveynler de sürece dahil olur. Bu terapiyi terapistin yönlendirmeleriyle evde uygulamak mümkündür. Elbette evde de dolapları sabitlemek, köşe koruyucu ve priz koruyucu gibi önlemler almakta fayda var.

Evde oyun odası hazırlama için, oyun terapisi oyuncakları ve diğer oyun terapi odası malzemelerini edinmek gerekir. Evdeki oyun odasında aile fotoğraflarına da yer vermek çocuğa şu mesajı verir: Her zaman yanında olamasak da seni seviyoruz. Çocuğun sevdiği çizgi film karakterlerine ait oyuncaklar ve duvar kağıtları da çocuğun mutlu olabileceği bir oyun ortamı oluşturmayı sağlar. Evdeki oyun odasında şu oyuncakların bulunması faydalı olur:

• Aile bakım ve şefkat temalı oyuncaklar (oyuncak bebekler, evcilik malzemeleri, evcil hayvanlar)
• Yaratıcılığı ve duygusal ifadeyi sağlayan oyuncaklar (Oyun hamuru, boya malzemeleri, legolar, su ve kum)
• Çok amaçlı kullanılabilecek oyunlar (doktor kiti, acil durum arabaları, taşıtlar)

Özetle;
Oyun terapisinde kullanılan oyuncaklardan ve oyun odası için önemli unsurların neler olduğundan bahsettik. Terapi odasının bahsettiğimiz özelliklere sahip olması oyun terapisti ile çocuk arasında terapötik bağ kurulmasında kritik öneme sahiptir. Oyunun terapi olarak nasıl kullanıldığına dair detaylı bilgi edinmek için oyun terapisi nedir nasıl uygulanır konulu yazımızı da okuyabilirsiniz. Oyun terapisti olmak isterseniz oyun terapisi uygulayıcı eğitimi hakkındaki detaylar için eğitim sayfamızı inceleyebilirsiniz.