Doğru Bir Kariyer İçin Kariyer Planlama Aşamaları

Kariyer ve meslek seçimi söz konusu olduğunda, herkesin bohçasından çıkaracağı bilindik cümleleri vardır. Özellikle kariyer planlaması aşamalarında sık sık aile ve uzmanların tavsiyeleri arasında gidip gelmek de tanıdık bir durumdur. Fakat kariyer planlama aşamaları, aile ya da dış etkenlerin zorlaması ile uygulanabilecek bir süreç değildir.

Doğru bir kariyer ve meslek hedefleri için ilk önce sizin taşın altına elinizi koymanız gerekecek. Kariyer ve iş hayatı beklentisi her zaman sizin elinizde olmasa da atacağınız bazı adımlarla kariyer yolunuzu döşeyebilirsiniz. Peki doğru bir kariyer hedefi için kariyer planlaması nasıl yapılır? Gelin, bu soru ışığında uygulayabileceğiniz aşamalara göz atalım.

Kariyer Planlama Aşamaları Nasıl Uygulanır?

Teorikte her şeyin güllük gülistanlık olduğu ancak pratikte pek de verimli sonuçlar alamadığımız konulardan biri de kariyer planlamasıdır. Gidişata yön vermek veya yolu en başından çizmek, kariyerde uygulaması zor bir konudur. Fakat ümitsizliği kapılarak hiçbir şey yapmamanın cezasını da elbette yine kendimiz çekeceğiz.

Bu yüzden size göre doğru olan kariyeri; beklenti, istek ve gidişata göre çizmeye başlamalısınız. Üstelik bu başlangıcın belirli bir yaşı da yok. Tabii ki yaş ilerledikçe ve iş hayatı deneyimi kazandıkça kariyer planlaması konusunda kendinizi yorgun hissedebilirsiniz.

Yine de istediğiniz kariyer hayatını yaşamak, bir yönüyle mevcut isteksizlik ve umutsuzluk durumunuzu da ortadan kaldırabilir. Netice olarak profesyonel ve keyifli bir kariyeri elbette herkes ister. Peki bu yönde bir talep için nasıl bir kariyer planlama aşamaları uygulanabilir?

İlk Aşama: İlgi mi Beklenti mi Sorusunu Yanıtlayın

Bazı kariyer planları için ilgi ve beklenti kişiyi aynı sonuca götürmez. Kendinizden beklentileriniz ve ilginizin yoğunlaştığı alanlar birbiriyle çatışabilir. Bazen de potansiyelinize güvenemezsiniz ve ilgi duyduğunuz alanlardaki çabalarınızın boşa gitmiş olduğunu hissedersiniz.

İşte attığımız başlıktaki soru da kariyer planlama aşamasının en kritik noktalarından biri olarak size bir şekilde karar vermeye ittiği için önemlidir. İlgi mi beklenti mi sorusuna yanıtı, lise ya da üniversite eğitimi sırasında ya da bizzat iş hayatındayken verebilirsiniz. Bu duruma örnek olarak görece daha düşük maaşlı bir iş alanına ilgi ile profesyonel bir iş geçmişini verebiliriz. Maaş beklentisinin yarattığı durum, ilgi alanlarını kariyerde seçmeme nedeni olarak görülür. Tabii ki bu neden-sonuç da oldukça anlaşılır. Yine de hobiyi profesyonel bir meslek hâline getiren kişiler de yok değil.

Burada önemli olan ilgi alanlarınızı günümüzün koşullarında nasıl yerine getirebileceğinizi bilmenizdir. İşte kariyer planlama aşamasının kritik sorusunu yanıtlamak da size daha doğru bir kariyer yoluna götürebilir.

Uzun ve Kısa Vadeli Hedefler Belirleyin

Kariyer planlamada önemli olan bir diğer unsur ise hedeflerin belirlenmesidir. Yalnız burada önemli olan bir başka etkene de dikkat lazım: değişen dünya ve gelişeme açık iş dünyası. Sizin belirlediğiniz hedefler, bazen dış etkenlerden bazen de bizzat sizin duygudurumunuzdan etkilenir.

Örneğin, uzun vadeli hedeflerle yola çıktığınız kariyer yolunda, iş dünyasının acımasız koşullarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Yine profesyonel iş hayatınızda yönünüze bir başka istikamete çevirme hevesinin olabilir. Tüm bu değişkenler kariyer planlamasının esnek olması gerektiğini söyler. Yani ister kısa isterse uzun vadeli kariyer hedefleri belirleyin, planlamanın esneyebileceğini ve buna hazır olabileceğinize gözden kaçırmayın.

Ayrıca uzun vadeli hedefler yerine başarılı olduğunuz alanlar hakkında kısa vadeli hedefler belirlemenizi öneririz. Zaman geçtikçe ve başarılı olduğunuz durumlar çoğaldıkça zaten kariyer hedefleriniz de uzun vadeli bir plana dönüşecektir.

Kişisel SWOT Analizinden Faydalanın

Özellikle lise ve üniversite eğitimi sırasında yaygınlaşan bir kariyer analizini sizinle paylaşalım. Şirketlerin vazgeçilmez kullanımlarından biri olan SWOT analizi; güçlü ve zayıf yönlerinizi görebileceğiniz en etkili yöntemlerden biridir. Ayrıca kariyer planlamasında SWOT analizi uygulayarak tehdit ve fırsatları da belirleyebilirsiniz. Gelin şimdi kişisel Swot analizini kariyerde nasıl kullanabileceğinize bakalım.

Elinize bir kağıt alarak ve kağıdı da 4 eşit parçaya bölerek analizin konusunu belirleyin. Örneğin, bu konu bir kariyer hedefi ya da iki ayrı alandaki güçlü ve zayıf yönleriniz olabilir. Kağıdın üstüne güçlü ve zayıf yanlarınızı, altına ise tehdit ve fırsatları yazın. Konudan hareketle ortaya çıkan durum, sizin mesleki nitelik profilinizdir.

Odak konu eşliğinde kendinizi değerlendirerek kariyer yönünüzü belirleyebiliriz. Fakat ufak bir hatırlatmayı da ekleyelim. SWOT analizinde çıkan sonuçlar sabit değildir. Zaman, başarı, iş alanları ve siz değiştikçe analizdeki güçlü yönler, tehditler ve fırsatlar da değişecektir. Bunu aklınızdan çıkarmayarak kendinizi ara ara bu yöntemle değerlendirebilirsiniz.

Kariyer Alternatifleriniz Mutlaka Olsun

Kariyer planlaması sürecinin bir diğer önemli konusu ise alternatif deneyimlerdir. Bilhassa günümüz koşullarında işinize ek olarak farklı yetkinlik ve becerilerle de yolunuzu açma olanağınız var. Freelance çalışma ve dijital sektör ağırlıklı alanlarda yetkinlik elde etmek, her zaman alternatif bir kariyere yol gösterebilir.

Freelance çalışma ve dijital sektör ağırlıklı alanlarda yetkinlik elde etmek, her zaman alternatif bir kariyere yol gösterebilir. Yani kendi alanınız ile ilgili alternatif mesleklere ya da freelance çalışabileceğiniz işlere yönelerek de keyifli bir kariyere sahip olabilirsiniz. Alternatif ya da ek deneyimler elde etmek, kısa vadeden uzun vadeye geçen bir kariyer planına da yardımcı olur.

Alternatif kariyer deneyimlerine ulaşmak için deneyebileceğiniz bir yol ise öğrenci kulüplerinden ve yetkinlik içeren eğitimlerinden geçer. Yapmanız gereken şey, kariyer hedeflerini belirleme sürecinde uygulayabileceğiniz nihai bir hareket planı hazırlamaktır. Katılacağınız gönüllü iş kulüpleri, iletişim ağınızı ve ilgili sektör deneyimini güçlendirirken alacağınız eğitimler ise bilgi birikiminizi artırarak kariyer hedefleri belirlemenize yardımcı olacaklardır.

Kariyer Keşfine Çıkın

Yolun en başında olanlara ve alternatif deneyimleriyle yola devam etmek isteyenlere bir önerimiz var. Lise ya da üniversite eğitimi alıyorsanız yolun en başında olduğunuzu bilmelisiniz. Olgunluğa giden yolu, lise dönemi açtığı için kariyer seçimlerinizi de bu dönemde yapmak oldukça önemli.

İş hayatına bir sıfır önde başlamak ve istediğiniz meslekte çalışmak. İşte bu iki güzel hedefi en baştan elde etmek için lisedeki rehberlik servisi ile kariyer planlaması hazırlayarak meslek tercihlerinizin ne olabileceği hakkında fikir yürütebilirsiniz.

Hayalinizdeki kariyerin size bulmasını da isteyebilirsiniz fakat sanıyoruz ki boşa giden yılları kimse istemez. Bundan dolayı lise yıllarını, üniversitenin son iki yılını ve alternatif deneyimlerle çıktığınız yolu, kariyer keşifleriyle aydınlatın. Elbette söylemesi kolay; fakat yazının en başında kariyer planlamasının uygulaması en zor konulardan biri olduğundan bahsetmiştik. Yine de bu yazıyı okuyorsanız bir yerden başlama hevesiniz var demektir ve bu heves de kariyerde en belirleyici destekçilerinizden biri olacaktır.

Nihai Bir Plan Ortaya Çıkarın

Kariyer planlama aşamaları içeriğimizin son kısmını nihai plana ayırdık. İster saydığımız aşamaları isterse başka bir kariyer planı uygulayın, bütün bu planlar eşliğinde nihai bir hareket planı ortaya çıkarın. Nihai planı, uzun vadeli hedefler olarak düşünmeyin.

Buradaki plan, kendinizi ölçtükten ve bazı etkenlerin de farkında olduktan sonra uygulayabileceğiniz kariyer planınızdır. Fakat ilerleyen zamanlarda nihai planınız da hoşunuza gitmeyebilir; çünkü daha önce de belirtiğimiz gibi kariyer planı esneyebilir bir niteliğe sahiptir. Büyük kariyer hatalarından bazıları da genellikle nihai planı, sabit bir plan olarak ele almaktır.

Oysa yaşadığınız süreçteki tüm kariyer planlama aşamalarına karar verdikten sonra bir taslak oluşturmak istersiniz. Bu da sizin o süreçteki nihai planınız olur. Bundan dolayı kariyer planı konusunda endişeye kapılmadan ama doğru bir gözlemle ortaya bir plan çıkarmaya gayret edin.

Doğru bir kariyer için deneyebileceğin kariyer planlama aşamaları yazımızın sonuna geldik. Umarız keyif alarak gerçekleştirebileceğiniz bir meslek deneyimi elde edebilirsiniz.

kariyer planlama aşamaları, kariyer planlaması, kişisel Swot analizi, kariyer hedefleri, kariyer planı, doğru kariyer