Menü
Akademisyenlik planlayanlar veya iş hayatında rekabet avantajı elde etmek isteyenler! Yüksek lisans hakkındaki bu yazımızı tıkladığınıza göre doğru yoldasınız. Ancak detayları açıklamadan önce yüksek lisans nasıl yapılır sorusunun en detaylı yanıtının, üniversitelerin web sitesinde olabileceğinin altını çizelim. Bizler bu yazıda özet bilgilerle sizlerin araştırma sürecini kolaylaştırmak üzere mini rehber minvalinde içerik hazırladık. Gelin yüksek lisans başvuru ve eğitim sürecinde neler önemli, yüksek lisans başvuru şartları nasıl birlikte inceleyelim.
Master olarak da adlandırılan yüksek lisans, lisansüstü eğitim programıdır. Dolayısıyla öncelikle bir lisans programını gereken krediyle tamamlamak veya lisans programında son yarı yılda olmak gerekir. Örneğin, inşaat mühendisliği mezunu biri yapı malzemeleri alanında yüksek lisans yapabilir. Programı tamamlayıp yüksek lisans diploması aldığında yüksek mühendis unvanıyla bir profesyonel olarak inşaat ve yapı sektörüne adım atabilir.
Yüksek lisans başvuru ve eğitim süreçleri hakkında bilgi edinmeden önce hangi bölümlere başvurabileceğinizi öğrenin. Mezun olduğunuz lisans programının alt dalı yerine alan dışı yüksek lisans yapmayı da tercih edebilirsiniz. Amacınız sadece işletme yönetimi konusunda uzmanlık kazanmaksa yüksek lisans yapmak yerine MBA (Master of Business Administration) programına katılabilirsiniz. MBA ile finans, girişimcilik, kurumsal strateji, muhasebe, pazarlama gibi alanlarda uzmanlık kazanabilirsiniz.
Yüksek lisans iki türde yapılır: Tezli yüksek lisans ve tezsiz yüksek lisans. İki türün başvuru şartları ile eğitim süreci farklıdır. Tezli yüksek lisansın başvuru bakımından farkı ALES ( Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) sonuç belgesi gerektirmesidir. Her üniversitede ALES puanı beklentisi farklıdır. Yüksek lisans programını tamamlayanlar doktora da yapmak istiyorsa en az 80 puan; öğretim elemanı kadrolarına yerleşmeyi planlıyorsa en az 70 puan almalıdır. ALES puanını senato belirler.
Tezli yüksek lisans ve tezsiz yüksek lisans başvuru işlemleri, üniversitelerin Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilir. Başvuru süreciyle ilgili duyurular üniversitelerin web sitesinde, akademik takvimde belirlenen tarihlerde yayımlanır. Yüksek lisans başvurusu online olarak yapılır. Başvuru belgeleri ilgili bağlantıya yüklenerek süreç tamamlanır. Tezli ve tezsiz yüksek lisans için ortak olarak talep edilen başvuru belgeleri şunlardır:
Tezli yüksek lisans için ALES sonuç belgesi talep edilir. Devlet üniversitelerinde tezli yüksek lisans için başvuru ücreti de istenir. Başvuru süreci kontenjanın iki katı kadar adayın mülakata davet edilmesiyle (üniversitelerin bazılarında böyle bir uygulama olmaz) devam eder. Öğretim üyelerinden oluşan jüride aday öğrencilere sözlü veya yazılı sorular sorulur. Böylece aday öğrencilerin; muhakeme ve ifade gücü, araştırmaya yatkınlığı, tercih nedeni ve isteklilik düzeyi, takım çalışmasına yatkınlığı, kararlılığı ve özgüveni değerlendirilir.
Tezli yüksek lisans, genellikle akademisyenlik planlayanların tercih ettiği yüksek lisans türüdür. YÖK Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre tezli yüksek lisans,21 krediden ve 120 AKTS'den az olmamak şartıyla en az 7 ders, 1 seminer dersi ve tez çalışmasından oluşur. 4 eğitim öğretim döneminde, yani 2 yılda tamamlanır. En fazla 2 dönem (1 yıl) uzatılabilir.
Tezli yüksek lisans sürecinde hazırlanan tez danışmanın kontrolünden geçer. Jüri atama formu ile birlikte enstitüye teslim edilir. Enstitü tarafından belirlenen günde öğrencinin tez savunması yapması gerekir. Tez savunması sonucunun olumlu olması durumunda (enstitü panolarına asılabilir veya internet sitesinde duyurulabilir) jüri üyelerinden imza alınmasıyla süreç son bulur. Jüri üyelerinin düzeltme talep etmesi de mümkündür.
Tezli yüksek lisans devlet üniversitelerinde ücretsizdir. Yalnızca başvuru ücreti talep edilir. Ücret bazı üniversitelerde online başvuru sistemi üzerinden de alınabilir. Ödeme yöntemi ve miktarı da üniversiteye göre değişkenlik gösterir. Vakıf üniversitelerinde yüksek lisans ücretleri 40.000 TL -385.000 TL aralığındadır.
Tezsiz yüksek lisans, ücret karşılığında katılım sağlanabilen ve tez hazırlama, tez savunması aşamalarını içermeyen yüksek lisans eğitimidir. Tez yerine, başarılı veya başarısız olarak değerlendirilen dönem projesi vardır. Ayrıca program toplam 30 krediden ve 90 AKTS’den az olmamak kaydıyla en az 10 dersi kapsar.
Tezsiz yüksek lisansta derslerin en çok üçü, lisans öğrenimi sırasında alınmamış olması koşuluyla seçilebilir. Programının sonunda yeterlilik sınavı uygulanıp uygulanmayacağı üniversitelere göre değişir. Birçok üniversitede senato kararı sınavın uygulanması yönündedir.
Yüksek lisans eğitiminden sonra doktora yapmak istiyorsanız tezsiz yüksek lisans programını tercih etmemelisiniz. Nitekim tezsiz yüksek lisans yapanların doktora yapması mümkün değildir. Tezsiz yüksek lisans ücretleri üniversitelere göre değişkenlik gösterir.
Yine de bir aralık belirtmek gerekirse vakıf üniversitelerinde 40.000 TL – 195.000 TL; devlet üniversitelerinde ise 11.000 TL – 70.000 TL diyebiliriz. Uzaktan online yüksek lisans eğitimi ücretleri ise devlet üniversitelerinde 11.500 TL – 50.000 TL; vakıf üniversitelerinde 25.000 TL – 175.000 TL aralığındadır.
Yurt dışında yüksek lisans derecesi almış olmanız iş dünyasında öne çıkmanızı sağlar. Yurt dışı yüksek lisans konusunda en çok tercih edilen üniversiteler; Amerika, Kanada, İsveç, Avustralya ve Polonya’dır. 2.50 ortalamaya sahipseniz yurt dışında yüksek lisans yapabilirsiniz. Şartlar ise ülke ve üniversite doğrultusunda değişkenlik gösterir.
Eğitim dili İngilizce olmayan ülkelerde başka bir dilde eğitim almak için TOEFL, IELTS gibi uluslararası geçerliliği olan sınavların sonuçları kabul edilir. Bazı üniversiteler kendi yeterlilik sınavlarını uygular. ALES yerine lisans not ortalamasına, referans mektuplarına ve dil yeterlilik sonuçlarına göre değerlendirme yapılır.
Avrupa ülkelerinde AB üyesi olmayan ülkelerdeki öğrencilerin başvuru süreci biraz daha detaylıdır. Her ülkede süreç farklı ilerler. Örneğin, İngiltere’de okula başvurmak için UCAS adı verilen merkezi başvuru sistemini kullanmak gerekir. Yurt dışındaki üniversitelerde online yüksek lisans yapmak da mümkündür. Ancak bu noktada dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var. Konuyla ilgi bilgi almak için şu yazımızı da okumanızı öneririz: Online yüksek lisans ve doktora yapmak isteyenlerin dikkatine !
Sonuç olarak;
Yüksek lisans nasıl yapılır şartları nelerdir ve başvuru süreci nasıl ilerler merak edenler için soruyu mümkün olabildiğince hap bilgilerle yanıtladık. Eğitim ve iş dünyasındaki tecrübelerimize dayanarak rakiplerinizin arasından sıyrılıp zirveye giden yoldaki bariyerleri ortadan kaldırmak için mutlaka lisans üstü eğitim almanızı; eğitiminizi kişisel gelişim kurslarıyla desteklemenizi öneririz. Yüksek lisansınızı mezun olur olmaz yapmak yerine, mezun olup tecrübe kazandıktan sonra da yapabileceğinizi hatırlatarak yazımızı sonlandırıyoruz. Profesyonel yaşamınızda başarılar dileriz.
Blog
