En İyi Eğitim Sistemi Olan Ülkeler

Ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren ölçütlerden biri de eğitim sisteminin etkinliğidir. Öyle ki az gelişmiş ülkelerin ortak özellikleri eğitimsel sorunlar (öğretmen eksikliği, toplumsal değerler ile zıt müfredat vb.) yaşamalarıdır. Gelişmişlik düzeyinin eğitim kalitesiyle doğru orantılı olduğundan, en iyi eğitim sistemi olan ülkeler gözlemci bakış açısıyla izlenmelidir.

Dünyadaki Eğitim Sistemleri

Eğitim sistemi kavramı ile açıklanmak istenen eğitim alma imkânı, eğitim kurumlarının yapısı ve kullanılan eğitim modelleridir. Açık, yarı açık ve kapalı olmak üzere üç grupta kategorize edilen eğitim sistemi, her ülkede farklılık gösterir. Eğitim sisteminin ‘kaliteli’ olarak ifade edilmesi açık eğitimde görülen bir durumdur. Açık sistem eğitimde demokratiklik söz konusudur.

En İyi Eğitim Sistemine Sahip Ülkeler

Dünyanın eğitim yönünden en gelişmiş ülkeleri, birçok uluslararası kuruluşun araştırma konusudur. Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından geliştirilen Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) tarafından üçer yıllık dönemler hâlinde yayımlanan dünya eğitim sıralaması, konuya ilişkin en çok başvurulan kaynaktır. Bu sıralamada;

• Eğitim durumu,
• Öğrencilerin başarı durumu,
• Üniversite okuma oranı,
• Devlet okullarının başarı durumu,
• Mezun istihdam oranı gibi kriterler dikkate alınmıştır.

Araştırmaya direkt olarak dahil edilmemekle birlikte şu unsurların da eğitim standardının yüksek olduğu ülkelerde ortak özellikler olduğunu söylemek mümkün:

• Öğretmen maaşlarının yüksek olması ve öğretmenliğin saygın bir meslek olarak görülmesi,
• Öğretmen yetiştirme ve geliştirme programlarının ücretsiz olarak düzenlenmesi,
• Devlet bütçesinin önemli bir kısmının eğitim sektörüne ayrılması,
• Eğitimde din, dil, ırk ve görüş ayrılığı gözetilmemesi.

Henüz iki yıl önce yayımlanmış olan rapora göre en iyi eğitim sistemine sahip ülkeler sıralamasının ilk 10’unda şu ülkeler yer alıyor: Finlandiya, Güney Kore, Danimarka, Hong Kong, Birleşik Krallık, İsrail, İsveç, ABD, Norveç, Singapur. İlk 5’te yer alan ülkelerin eğitim sisteminin özelliklerini açıklayalım.

1.Eğitimde Örnek Ülke: Finlandiya

Söz konusu araştırma raporuna göre eğitim sistemi en iyi olan ülke Finlandiya’dır. Finlandiya hem üst üste farklı yıllarda hem de farklı kurumların araştırmalarında sıralamanın başında yer almıştır. Ülkenin eğitim sistemi şöyle tanımlanmıştır: “okulücreti olmayan tam zamanlı eğitim sistemidir.” Esasında bu tanımlama Finlandiya’nın dünyanın en iyi eğitim ülkesi olarak seçilmesindeki tek neden değildir. Finlandiya eğitim sisteminin özellikleri şu şekildedir:

• Finlandiya Anayasasının on altıncı bölümünde eğitimsel haklara değinilmiştir. Bu haklar; herkesin ücretsiz eğitim alma hakkına sahip olması, kamu yetkililerinin bireylere diğer eğitim hizmetlerinden yararlanmada eşit haklar sunması, yükseköğretimde bilim ve sanat özgürlüğünün olması şeklindedir.
• Okulların kendi programlarını yazabildiği eğitim sisteminde her düzeyde eğitim ücretsizdir. Kırtasiye, ders ve yardımcı kitaplar, devletin eğitim için ayırdığı bütçeden karşılanır.
• Eğitim 7 yaşında başlar ve 1 yıllık hazırlık eğitimi verilir.
• Fin eğitim sistemde “öğrenmenin en iyi yeri okul” yaklaşımından hareketle 2-2,5 saat ödev süresi aşılmaz.
• Finlandiya’da öğretmen olmak için eğitim fakültesinde beş yıl eğitim almak gerekir. Üstelik eğitim almak için bir eleme sürecinden geçilir. Öğretmenler yüksek lisans mezunu, en az 1 yabancı dil bilen eğitim fakültesi mezunları arasından seçilir.
• Ders süresi toplamda 4 saattir.
• Sınıf mevcudu 30’u aşmaz.
• Öğrenciler okula geldiklerinde ayakkabılarını da çıkarırlar. Amaç, öğrencilere ev ortamı sunmaktır.

Finlandiya eğitim sistemi hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz, Fin eğitim sistemi hakkında yazılmış şu kitapları okuyabilirsiniz: “Eğitimde Finlandiya Modeli”, “Finlandiya Eğitim Devrimi”, “Beyaz Zambaklar Ülkesinde”. Kitaplarda Finlandiya’nın en iyi eğitim sistemi olan ülkeler arasında bulunmasının nedenleri açıklanmıştır.

2.Zorlu Sınavlar: Güney Kore

Dünyanın en iyi eğitim veren ülkeleri sıralamasının ikincisi ise Güney Kore. Ülkede öğrencilerin başarı oranı oldukça yüksektir. Bunun nedeni sistemin zorlayıcı birtakım özelliklere sahip olmasıdır. Güney Kore eğitim sisteminin özellikleri genel olarak şu şekildedir:

• 6+3+3+4 yıldan oluşan eğitim sisteminde okul öncesi eğitim ve lise zorunlu değildir.
• Eğitime başlangıç yaşının 7 olduğu sistemde ders yoğunluğu ortaokulda artar.
• Ders saatleri yüksektir. Hatta 12-16 saatlik derslerden sonra “hagwon” adı verilen oturumlar düzenlenir.
• Üniversite sınavı 5 bölümden oluşan kazanması zor bir sınavdır.
• Ülkede üniversite okumayanlara ikinci sınıf vatandaş muamelesi yapılır.

3.Empati Zorunlu: Danimarka

Eğitim sistemi en iyi ülkeler sıralamasının üçüncü sırasında Danimarka var. Ülkenin mutluluk bakımından en iyiler arasında olmasının nedenlerinden biri de şüphesiz eğitim sistemi. Danimarka eğitim sisteminin özellikleri genel olarak şöyle:

• 6-16 yaş arasındaki çocuklara empati dersi zorunlu.
• Eğitim 15 yaş altındaki çocuklar için zorunlu.
• Lise zorunlu olmadığı gibi öğrencinin tercihine göre 2 ya da 4 yıl sürer.
• Danimarka’daki liseler akademik lise ve teknik lise olarak iki gruba ayrılmıştır.

4.Eğitimde Yüksek Kalite: Hong Kong

PISA dünyada en iyi eğitim veren ülkeler sıralamasında Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk idari bölge olan Hong Kong da var. Türk eğitim sistemi ile benzerlikleri bulunan Hong Kong eğitim sisteminin özellikleri şu şekilde:

• Zorunlu eğitim süresi 9 yıldır.
• 3-6 yaş arası öğrencilerin ücretsiz okul öncesi eğitim hakları vardır.
• Hem devlet okulların hem de özel okullarda tarihçeyi yansıtan üniformaları giymek zorunludur.
• Üniversitelerdeki eğitim dili İngilizcedir.
• Yabancı öğrencilere zengin lisans ve lisansüstü programlar sunulur.

5.Köklü Eğitim Geleneği: İngiltere

İngiltere de yüksek eğitim kalitesiyle ön planda olan ülkelerden biridir. İngiltere’nin en iyi eğitim sistemi olan ülkeler listesinde yer almasını sağlayan genel özellikleri şu şekildedir:

• 5 aşamadan oluşan sistemde zorunlu eğitime başlama yaşı 5’tir.
• Zorunlu eğitimin süresi 7 yıldır.
• Lisans eğitimi genellikle 3 yıl sürer. Yüksek lisans süresi ise genellikle 12 aydır.
• İlkokulda okul çantası dahil tüm ücretleri devlet karşılar. Özel okullarda ise durum farklıdır.

Eğitim Sistemi Sıralaması Hakkında SSS

En İyi Eğitim Sistemi Hangi Ülkede?

Eğitim kalitesiyle tüm dünyaya örnek olan ve adını büyük harflerle yazdıran ülke Finlandiya. Fince ve İsveççe olmak üzere iki resmi dile sahip olan ülkede eğitim sisteminde birçok farklı dinamik söz konusu. En çok dikkat çeken ise öğretmenlerin çok aşamalı bir eleme sistemiyle seçilmesi ve öğretmenlerin müfredatta özgür olabilmesi.

En Zor Eğitim Sistemi Hangi Ülkede?

Eğitim sisteminin zorluğu konusunda farklı araştırma sonuçları mevcut. Buna göre dünyanın en iyi eğitim sistemleri sıralamasında öne çıkan Finlandiya zorlukta da ön planda. Ayrıca Japonya da zorlu bir eğitim sistemine sahip.

Türk Eğitim Sistemi Dünyada Kaçıncı Sırada?

PISA araştırmasının Türkiye için tespitleri ile ilgili hazırlanan rapor MEB’in sitesinde de yayımlanmıştır. Türkiye’de öğrenciler matematik, okuma becerileri ve fen alanlarında ortalamanın altında puan almıştır. Türkiye, araştırmaya katılan 81 ülke arasında matematik alanında 39. olmuştur.

Sonuç olarak;

Ülkelerin eğitim standartları çoğu insan için merak konusu. Biz de eğitim sektöründe 20 yıllık deneyimi olan bir kurum olarak merak edenler için en iyi eğitim sistemi olan ülkeler hakkında araştırma yaptık. Örgün eğitim sistemine dahil olamamış kişilerin eğitim alma hakkının olduğu yaygın eğitim sistemi , şüphesiz Türk eğitim sisteminin olumlu yönlerinden biridir.