İşaret Dili Tercümanı Nasıl Olunur?

Türkiye’de 2,5 milyonu aşkın işitme engelli olduğunu biliyor muydunuz? Yalnızca bu veri bile işaret dilinin ve işaret dili tercümanlığı mesleğinin ne denli öneme sahip olduğunun göstergesi. İşaret dili tercümanları “milyonlarca işitme engellinin kulağı olmak” için işaret dilini öğretiyor. Peki, işaret dili tercümanı nasıl olunur? Elbette işaret dili tercümanı olmak için yalnızca eğitim almak yeterli değildir. Gelin işaret dili öğretici ve tercümanı olma süreci hakkındaki detayları birlikte irdeleyelim.

İşaret Dili Tercümanlığı Nedir?

İşaret dili işitme engellilerin diğer işitme engelliler veya engelsiz kişilerle iletişim kurmak için kullandıkları görsel bir dildir. Bu sessiz dilde hem el hareketlerini hem de işitme engellilerin kültürünü iyi bilmek gerekir. Yaygın kanının aksine işaret dili uluslararası bir dil değildir. Her ülkenin farklı bir işaret dili vardır. İşte tam da bu noktada işaret dili tercümanları devreye girer. İşaret dili tercümanı, işitme engelli bireyler ile diğer insanlar arasında iletişim kurulmasına aracılık eden meslek profesyonelidir.

İşaret dili tercümanlığı mesleği için genellikle “işitme engelliler ile diğer insanlar arasındaki köprü” ifadesi kullanılır. Nitekim işaret dili tercümanının genel görevi işaret dili bilmeyenlerin işaret dilini anlayarak duygu ve düşüncelerini işitme engelli bireylere anlatabilmesine aracılık etmektir. İşaret dili tercümanlarının çalışma alanı geniştir. Öyle ki hastanelere işaret dili tercümanı alımı gibi iş ilanlarını sıklıkla görebilirsiniz.

İşaret dili tercümanları kamu sektöründe de çalışma imkânı bulabilirler. Nitekim ilk resmi Türk İşaret Dili (TİD) çevirmeni istihdamını Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gerçekleştirmiştir. İşaret dili tercümanları, adliyeler ile hastane, karakol, tapu dairesi gibi kamusal alanlarda tercümanlık yapabilirler. Türkiye İşitme Engelliler Spor Federasyonu, spor organizasyonları kapsamında işaret dili tercümanı görevlendirmesi yapar. İşaret dili tercümanları, halk eğitim merkezlerinde veya özel eğitim merkezlerinde işaret dili öğretici ünvanıyla çalışabilirler. İşaret dili tercümanları özel sektörde işaret dili hizmeti veren kuruluşlarda, işaret dili eğitimi verilen özel kurs merkezlerinde, medya kanallarında, sağlık kuruluşlarında çalışabilirler.

İşaret Dili Tercümanlığı Nasıl Olunur?

İşaret dili tercümanı olmak için eğitim almak, diploma veya sertifika ile bunu belgelemek ve meslekle uyumlu özelliklere sahip olmak gerekir. Kamuda işaret dili tercümanı olmak için gerekenler ile özel sektörde işaret tercümanlığı yapma şartları farklılık gösterir. Özel sektörde işaret dili tercümanlığı yapmak için yalnızca işaret dili öğreticiliği ve tercümanlığı eğitimi aldığını belgelemek de yeterlidir. Her iki sektörde de işaret dili tercümanı olmak için şu özelliklere sahip olmak gerekir:

• Türkçe dil bilgisine sahip olmak,
• İyi bir hafızaya sahip olmak,
• Hızlı karar vermek,
• Dikkatli dinleme becerisine sahip olmak,
• Beden dili konusunda bilgi sahibi olmak.

Kamu sektöründe işaret dili tercümanı olmak için KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) puanına sahip olmak gerekir. Sözleşmeli işaret dili tercümanı olma şartları kurum doğrultusunda değişkenlik gösterir. Aşağıda iki kamu kurumunun işaret dili tercümanı pozisyonu için adaylarda aradığı genel şartları görebilirsiniz:

Yeminli İşaret Dili Tercümanı Nasıl Olunur?

Yeminli işaret dili tercümanı olmak için noterden yeminli tercüman ünvanı almak gerekir. İşaret dili tercümanlığı sertifikası noter onaylı unvan alınabilir. Yeminli işaret dili tercümanı olmak için devlet memuru olma şartlarını da taşıyor olmak gerekir.

İşaret Dili Tercümanı Ne Kadar Maaş Alır?

İşaret dili tercümanı maaşı kurum ve sektör doğrultusunda değişkenlik gösterir. Kariyer.net verilerine göre işaret dili tercümanı aylık ortalama 65.300 TL seviyesinde maaş alır. Kamu sektöründe maaş derece doğrultusunda değişir. En düşük kademede maaş 42681.14 TL; en yüksek kademede ise maaş 55469.14 TL’dir.

Lise Mezunu İşaret Dili Tercümanı Olabilir Mi?

Lise mezunu işaret dili tercümanı olabilir. Ancak direkt olarak mezun olur olmaz işaret dili tercümanı olması mümkün değildir. Türk İşaret Dili Sisteminin Oluşturulması ve Uygulanmasına Yönelik Usul ve Esasların Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2’nci maddesi kapsamında verilen işaret dili tercümanlığı sertifikasına sahip olanlar işaret dili tercümanı olabilir.

İşaret Dili Tercümanları Nerede Çalışır?

İşaret dili tercümanlarının istihdam alanı geniştir. İşaret dili tercümanları adliyelerde bilirkişi olarak çalışabilirler. Diğer bakanlıklar da zaman zaman işaret dili tercümanı ataması yapar. Özel sektörde medya kuruluşlarında ve eğitim kurumlarında da işaret dili tercümanlarına ihtiyaç duyulur.

İşaret Dili Sertifikasıyla Neler Yapılabilir?

İleri seviye işaret dili kursu kapsamında eğitim alarak sertifika ile eğitimi belgeleyen kişiler işaret dili tercümanı ünvanıyla istihdam edilebilirler. İşaret dili sertifikası ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının açtığı sınava katılarak memur olabilir, belediyelere başvurabilir, adliyelerde bilirkişi olabilir, sertifikayı noterde onaylatarak yemini işaret dili tercümanlığı yapabilirsiniz.

Sonuç olarak;

İşaret dili tercümanı olmak isteyenler için işaret dili tercümanı nasıl olunur konusuna açıklık getirdik. Tercüman olmak için eğitim almanız şarttır. Tercümanlıktan bağımsız olarak işaret dilinin ayrı bir dil olduğu konusunda farkındalık sahibi olmanızı, hatta temel düzeyde de olsa işaret dili eğitimi almanızı öneririz. İşaret dili bilmek özel sektörde farklı birçok pozisyonda istihdam avantajı sağlar. İşaret dili tercümanlığı eğitimi hakkında detaylı bilgi edinmek için eğitim sayfamızdaki ön kayıt formunu doldurabilirsiniz.