Psikoloji Mezunu Ne İş Yapar?

Psikoloji mezunu ne iş yapar başlığını okuduğunuzda “e psikolog olur işte” demiş olabilirsiniz ve evet haklısınız. Yanıt çok karmaşık görünmeyebilir. Ancak psikolojide her gün yenisi eklenen çok sayıda alt dal olması psikoloji mezunlarının çalışma alanını genişletmiştir. Üstelik birçok kişi psikologların aile danışmanı da olabileceğinden habersiz. Gelin psikoloji iş imkanları ve maaşları gibi mezunları ilgilendiren konulara ışık tutalım.

Psikoloji Okuyan Ne İş Yapar?

Psikoloji bölümünün kazandırdığı unvanları ve psikoloji mezunlarının çalışma alanlarını detaylıca irdeleyip iş tanımı konusuna değineceğiz. Öncesinde psikoloji bölümü nedir, hangi amaçla açılmıştır gibi konulara açıklık getirelim. Psikoloji bölümü Türkiye’de ilk defa 1938 yılında mezun vermeye başlamıştır. YÖK’te kayıtlı139 psikoloji bölümü vardır.

Psikoloji bölümünün odak noktasındaki psikoloji bilimi, bilimsel metotlardan yararlanarak davranışları, duyguları, zihinsel ve gelişimsel süreçleri açıklamayı amaç edinen bilim dalıdır. Psikoloji bölümü, psikolojinin alt dallarıyla ilgili dersleri kapsayacak şekilde oluşturulan öğretim programını içerir. Amaç, psikoloji bilgisini etik değerler çerçevesinde toplum yararına uygulayabilecek profesyonel psikologlar yetiştirmektir.

Çok yönlü disiplin olan psikoloji bilimi üzerine lisans eğitimi almış psikologlara hemen her kurumda ihtiyaç vardır. Psikologlar uzmanlık alanı doğrultusunda;

• Klinik psikolog,
• Endüstri psikoloğu,
• Adli psikolog,
• Trafik psikoloğu,
• Spor psikoloğu,
• Okul psikoloğu,
• Nöropsikolog olarak psikolojinin farklı alanlarında çalışabilir.

Çok yönlü bakış açısına sahip psikoloji mezunları, psikolog unvanıyla çalışabileceği gibi mesleki gelişim sağlayarak psikolojik danışman, aile danışmanı, psikoterapist unvanlarıyla da çalışabilir. Mesleki gelişim, mezunların çalışma alanını artırır. Bu bağlamda psikoloji bölümü mezunları ne iş yapar sorusu da farklı yanıtlanabilir. Mezunların çoğu psikolog olarak mesleki yaşamına devam eder; fakat psikoloji mezunlarının önemli bir kısmı sosyoloji ve psikoloji bilgisinin kritik önem taşıdığı reklamcılık alanında da çalışır.

Psikoloji Çalışma Alanları

Psikoloji mezunları hem özel sektörde hem kamu sektöründe iş bulabilir. En doğru ifadeyle insanla ilgili her yer psikoloji mezununun çalışma alanıdır. Esasında çalışma alanlarını yüksek lisans yapan mezunların çalışma alanı ve lisansüstü eğitim ve sertifika programlarında eğitim almayanların çalışma alanları şeklinde ayırmak yanlış olmayacaktır. Nitekim spesifik uzmanlığı olmayan psikologların iş bulma imkânı azdır.

Herhangi bir psikoloji alt dalında uzmanlaşmayıp direkt olarak psikoloji lisans bölümünden mezun olanlar;

• Eğitim kurumları,
• Kreşler,
• Rehabilitasyon merkezler,
• Hastaneler,
• Adalet Bakanlığı,
• İçişleri Bakanlığı,
• Ceza Evleri Sağlık Bakanlığı,
• İl Sağlık Müdürlükleri AB (Avrupa Birliği) projeleri,
• Valilikler,
• Belediyeler bünyesinde çalışabilir.

Psikologların iş tanımı da uzmanlık alanı doğrultusunda farklılaşabilir. Kendi adına klinik açmak isteyen mezunların psikoloji lisans eğitiminin ardından yüksek lisans yapması gerekir. Psikologlar genellikle klinik psikoloji yüksek lisans yapmayı tercih eder. Klinik psikologlar;

• Özel muayenehaneler,
• Hastaneler,
• Sağlık hizmetleri servisleri,
• Ruh sağlığı birimleri,
• Danışmanlık merkezleri,
• Devlet daireleri,
• Askeri hizmetler,
• Okullar ve üniversiteler bünyesinde çalışabilir.

Klinik psikologların iş tanımı genel olarak şöyledir:

• Psikolojik ihtiyaçları değerlendirmek ve uygun tedavi planları oluşturmak,
• Psikolojik testler uygulamak,
• İhtiyaç halinde (istismar, intihar şüphesi vb.) mesleki görüş belirterek ilgili hizmeti sunan birimlere yönlendirme,
• Psikoeğitim, seminer gibi eğitim faaliyetlerini yürütme,
• Çalışmalarla ilgili rapor tutma

Aile danışmanlığı yüksek lisans yapan veya MEB onaylı aile sertifikası edinen mezunlar kendi aile danışmanlığı merkezini açabilir. Aile danışmanı psikologlar, aile danışmanlığı merkezlerinin yanı sıra belediyelerde ve adliyelerde çalışabilir. Ancak her birinde farklı koşulları karşılamak da gerekir. Konuyla ilgili şu blog içerimizi de okumanızı öneririz: https://www.uzaktanegitim.com/blog/aile-danismanligi-sertifikasi-olanlar-ne-is-yapar . KPSS ile psikolog atamasının en çok yapıldığı bakanlık Sağlık Bakanlığıdır. Psikolog kadrosunda en yüksek atama puanı 91,60371 olmuştur. Atama puanı her yıl değişkenlik gösterir.

Psikolog Ne Kadar Maaş Alır?

Psikolog maaşları deneyim ve sektör doğrultusunda değişkenlik gösterir. Özel sektörde, deneyime ve kurum prensiplerine ek olarak psikolog maaşı üzerinde belirleyici olan unsurlar şöyledir:

• İleri seviye yabancı dil bilgisi (yabancı hastanelerde psikologluk yapmak veya uluslararası danışmanlık yapmak isteyen mezunların özellikle de İngilizceyi çok iyi seviyede bilmesi önem taşır.)
• Sertifikalar ve eğitimler (daha fazla danışan kabul ederek daha yüksek gelir elde etmek psikologların aile danışmanlığı, oyun terapisi, masal terapisi, cinsel terapi gibi alanlarda uzmanlaşması önemlidir)
• Tanınmışlık (popüler programlarda danışmanlık yapmış psikologlar daha çok danışan çeker)

Bölümden yeni mezun olup henüz uzmanlığı olmayan bir psikolog özel sektörde aylık ortalama 33 binle işe başlar. Çalışmaya henüz yeni başlayan klinik psikolog için de durum çok farklı değildir. Ancak deneyimli bir klinik psikolog ücreti 70 binin üzerindedir. Psikolog aile danışmanı ise ve deneyimliyse seans başına alınan ücretlere göre yüksek gelir elde edebilir. Psikolog maaşı uzmanlık alanlarına göre de değişir. Örneğin, MEB’e bağlı özel bir okulda rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunan bir eğitim psikoloğu kamu sektörü standartlarında maaş alır.

2024 devlette çalışan psikolog maaşları lokasyon, kıdem aylığı, yan ödemeler (tazminatlar, zamlar, ödenekler, çeşitli bedeller) gibi unsurlar doğrultusunda değişkenlik gösterir. Henüz yeni göreve başlayan bir psikolog 35 bin maaş alır. Toplum ruh sağlığında bilinçlendikçe psikolog maaşlarının artması da olasıdır.

Psikoloji Okuyan Psikolog Olur mu?

Üniversitelerin; fen-edebiyat, insan ve toplum bilimleri, sosyal ve beşerî bilimler, iktisadi idari ve sosyal bilimler veya dil tarih ve coğrafya fakültesinde psikoloji lisans programında eğitim alıp mezun olanlar psikolog unvanına sahip olur. Bir başka ifadeyle psikolog olmak psikoloji okuyanlar için haktır. Ancak psikolojide uzmanlık kazanmak ve klinik psikolog unvanını almak için klinik psikoloji yüksek lisans eğitimi almak gerekir.

Kimler Psikolog Olamaz?

Psikoloji lisans mezunu olmayanlar psikolog olamaz. Genellikle PDR (psikolojik danışmanlık ve rehberlik) bölümünden mezun olanların psikolog unvanına sahip olabileceği düşünülür; fakat bunun için lisansüstü eğitim almak zorunludur. Psikoloji mezunu olduğu halde etkili iletişim, empati kurma, toplumsal duyarlılık gibi konularda sorun yaşayan kişilerin meslekte devamlılık sağlayabilmesi mümkün değildir.

Psikoloji Mezunu İşsiz Kalır Mı?

Psikoloji mezunları genellikle işsiz kalmaz. Psikoloji bölümün iş imkanları fazladır. Ancak bölümden mezun olan kişi sayısı ile açılan kadro arasındaki dengesizlik dikkat çekicidir. ÜNİ-VERİ verilerine göre mezuniyeti takip eden ilk altı ayda iş bulabilen psikoloji mezunlarının oranı yüzde 34’tür.

Yeni Mezun Psikolog Ne Yapmalı?

Yeni mezun bir psikologsanız size tavsiyemiz mümkünse mezun olduğunuz üniversitenin kariyer danışmanlarıyla görüşerek iş hayatı konusunda tavsiyeler almanız. Henüz tecrübeniz olmadığı için öz geçmişinizin güçlü olmasını sağlamak üzere eğitim almalısınız. Örneğin, çocuk terapisinde uzmanlaşmak istiyorsanız oyun veya masal terapisi eğitimi alabilirsiniz. Klinik açmak istiyorsanız klinik psikoloji yüksek lisans programını tamamlamalısınız. Aile danışmanlığı merkezi açmak için de MEB onaylı aile danışmanlığı sertifikası almalısınız.

Psikoloji Bölümü Okumak Mantıklı Mı?

Psikoloji okumak elbette mantıklıdır. Bu değerli bölümü tercih edenler de genellikle kariyer planını psikolog olarak sürdürmek istediğinden emin kişilerdir. Ancak iletişim becerilerine sahip değilseniz mesleği icra etmek imkansızlaşacaktır.

Sonuç olarak;

Psikoloji bölümünde okumayı planlayan veya mezun olacağı psikoloji bölümünün iş imkanlarını biraz daha detaylı öğrenmek isteyen kişiler için mini rehber minvalinde içerik oluşturduk. İçeriğimizle psikoloji mezunu ne iş yapar sorusunu yanıtlamış olduk. İster yeni mezun bir psikolog olun ister klinik psikolog aile danışmanlığı sertifikası alarak kendiniz için yeni bir iş alanı oluşturabilirsiniz.